Dodatek mieszkaniowy

  Kto jest uprawniony?

Ustawa wskazuje krąg osób uprawnionych do otrzymania dodatku mieszkaniowego. Przysługuje on:

• najemcom oraz podnajemcom lokali mieszkalnych (dotyczy to zarówno mieszkań będących własnością gminy – czyli lokali komunalnych, mieszkań będących własnością zakładu pracy – tzw. mieszkań zakładowych, jak i mieszkań w domu prywatnym czynszowym, mieszkań wynajmowanych na wolnym rynku)
• osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego (własnościowe lub lokatorskie),
• osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych,
• innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem (na przykład na skutek umowy użyczenia),
• osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny albo najem socjalny lokalu.

Od czego zależy przyznanie dodatku mieszkaniowego?

• pierwszy warunek – średni dochód na miesiąc

Dochód gospodarstwa domowego oblicz się dodając wszystkie dochody brutto osób, które stale zamieszkują razem w tym gospodarstwie. Za dochód uważa się wszelkie przychody po odliczeniu kosztów ich uzyskania (ale nie podatku) oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe.

Muszą to być dochody brutto (czyli z podatkiem) z 3 ostatnich miesięcy sprzed daty złożenia wniosku.

Dochód z prowadzenia gospodarstwa rolnego ustala się na podstawie powierzchni gruntów w hektarach przeliczeniowych i przeciętnego dochodu z 1 hektara przeliczeniowego, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, na podstawie art. 18 ustawy z dnia 15 listopada 1984r. o podatku rolnym (Dz. U. z 1994r. Nr 52, poz. 268 ze zm.).

Do dochodów nie wlicza się:

- świadczeń pomocy materialnej dla uczniów,
- dodatków dla sierot zupełnych,
- jednorazowych zapomóg z tytułu urodzenia się dziecka oraz dodatku (do zasiłku rodzinnego) z tytułu urodzenia się dziecka,
- pomocy w zakresie dożywania,
- zasiłków pielęgnacyjnych,
- zasiłków okresowych z pomocy społecznej oraz jednorazowych świadczeń pieniężnych i świadczeń w naturze z pomocy społecznej,
- dodatków mieszkaniowych (tzn. dodatków, które zostały przyznane wcześniej, jeśli osoba lub rodzina kolejny raz ubiega się o pomoc),
- dodatku energetycznego,
- zapomogi pieniężnej, o której mowa w przepisach o zapomodze pieniężnej dla niektórych emerytów rencistów i osób pobierających świadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny w 2007r.,
- świadczenia pieniężnego i pomocy pieniężnej, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 20 marca 2015r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach  represjonowanych z powodów politycznych (Dz. U. z 2018r. poz. 690 ze zm.),
- świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2018r. poz. 2134 ze zm.),
- dodatku wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tekst jednolity: Dz. U. z 2018r. poz. 998 ze zm.)

Średni dochód na miesiąc oblicza się dzieląc dochód gospodarstwa domowego przez 3 (liczba miesięcy) i przez liczbę osób w gospodarstwie domowym. O dodatek można ubiegać się, jeśli po obliczeniu okazuje się, że średni dochód na jedna osobę nie przekracza:

* 175% kwoty najniższej emerytury – dla osoby mieszkającej samotnie (gospodarstwo jednoosobowe),
* 125% kwoty najniższej emerytury – dla rodziny, w której są co najmniej dwie osoby (gospodarstwo wieloosobowe).

WAŻNE!

O dodatek można ubiegać się również, gdy dochód na jedną osobę w gospodarstwie domowym jest większy od wymienionych powyżej, z zastrzeżeniem, iż kwota tej nadwyżki nie przekracza wysokości wyliczone

Dochód gospodarstwa domowego oblicz się dodając wszystkie dochody brutto osób, które stale zamieszkują razem w tym gospodarstwie. Za dochód uważa się wszelkie przychody po odliczeniu kosztów ich uzyskania (ale nie podatku) oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe.

Muszą to być dochody brutto (czyli z podatkiem) z 3 ostatnich miesięcy sprzed daty złożenia wniosku.

Dochód z prowadzenia gospodarstwa rolnego ustala się na podstawie powierzchni gruntów w hektarach przeliczeniowych i przeciętnego dochodu z 1 hektara przeliczeniowego, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, na podstawie art. 18 ustawy z dnia 15 listopada 1984r. o podatku rolnym (Dz. U. z 1994r. Nr 52, poz. 268 ze zm.).

• drugi warunek – powierzchnia zajmowanego lokalu

Przy ustalaniu powierzchni (użytkowej) bierze się pod uwagę wszystkie pomieszczenia takie jak: pokoje, kuchnie, spiżarnie, przedpokoje, alkowy, hole, korytarze, łazienki i inne pomieszczenia służące potrzebom mieszkaniowym i gospodarczym. Nie wlicza się: balkonów, tarasów, loggii, antresoli, szaf i schowków w ścianach, pralni, suszarni, wózkowni, strychów, piwnic i komórek na opał. Ustalona w ten sposób powierzchnia (użytkowa) nie może być większa niż powierzchnia określona ustawowo (powierzchnia normatywna).

Dodatek mieszkaniowy przysługuje także w sytuacji, gdy powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego przekracza powierzchnie lokalu, ale nie więcej niż o:

* 30%, albo
* 50% pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowe tego lokalu nie przekracza 60%.

Oznacza to, że odpowiednio do liczby osób w rodzinie (gospodarstwie domowym) powierzchnia lokalu nie może być większa od:

Dodatkowe warunki:

- jeśli w lokalu mieszka więcej niż 6 osób, dla każdej następnej osoby zwiększa się powierzchnię normatywną o 5 m2,
- jeśli w lokalu mieszka osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku inwalidzkim, lub jeżeli niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w odrębnym pokoju wielkość powierzchni normatywnej zwiększa się o 15 m2. O wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju orzekają powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. W przypadku osób niepełnosprawnych, które legitymują się orzeczeniem zespołu orzekania o niepełnosprawności wydanym przed 23 listopada 2004r. (lub orzeczeniem o niezdolności do pracy albo grupie inwalidzkiej, wydanym przed tą datą), konieczność zamieszkiwania w oddzielnym pokoju może być udokumentowana w szczególności zaświadczeniem lekarskim lub opinią biegłego.

Od czego zależy wysokość dodatku?

1. od wysokości wydatków ponoszonych na utrzymanie mieszkania przypadających na normatywna powierzchnie użytkową zajmowanego lokalu

Wydatkami, o których mowa są:

• dla najemców i podnajemców oraz innych osób mających tytuł prawny do używania lokalu (z wyjątkiem wymienionych w kolejnych punktach) – czynsz albo inne opłaty za energie cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych,
• dla członków spółdzielni mieszkaniowych, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, osób, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, niebędących członkami spółdzielni mieszkaniowych, oraz właścicieli lokali mieszkalnych w budynkach spółdzielni mieszkaniowych  - opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych oraz opłaty związane z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na lokale mieszkalne w spółdzielni mieszkaniowej, z wyłączeniem ubezpieczeń, podatku od nieruchomości i opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,
• dla właścicieli lokali mieszkalnych – opłaty za energię cieplną i wodę dostarczane do lokalu, opłaty za odbiór nieczystości stałych i płynnych oraz zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną, z wyłączeniem ubezpieczeń, podatku od nieruchomości i opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,
• dla osób używających lokali mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych stanowiących ich własność oraz właścicieli domów jednorodzinnych – opłaty za energię cieplną i wodę dostarczane do lokalu, opłaty za odbiór nieczystości stałych i płynnych,
• dla zajmujących lokal bez tytułu prawnego i oczekujących na dostarczenie przysługującego im lokalu zamiennego lub socjalnego – odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego oraz opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych, z wyłączeniem ubezpieczeń, podatku od nieruchomości i opłat za wieczyste użytkowanie gruntów.

Nie uwzględnia się następujących wydatków (art. 6 ust. 4a ustawy o dodatkach mieszkaniowych):

1) ubezpieczeń, podatku od nieruchomości i opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,
2) opłat za gaz przewodowy, energię elektryczną, dostarczane do lokalu mieszkalnego (domu jednorodzinnego) na cele bytowe.

Jeżeli wnioskodawca zajmuje część lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, przy ustalaniu wydatków na mieszkanie uwzględnia się jedynie wydatki przypadające na tę część lokalu lub domu.

UWAGA: Jeżeli osoba  ubiegająca się o dodatek mieszkaniowy zamieszkuje w lokalu mieszkalnym lub domu nie wchodzącym w skład mieszkaniowy zasobu gminy (np. wynajmuje mieszkanie od osoby prywatnej, mieszka w lokalu spółdzielczym itp.) do wydatków mieszkaniowych dla celów obliczenia dodatku mieszkaniowego zalicza się :

1) wydatki, które w wypadku najmu lokalu mieszkalnego byłyby pokrywane w ramach czynszu, lecz wyłącznie do wysokości czynszu, jaki obowiązywałby dla danego lokalu, gdyby lokal ten wchodził w skład zasobu mieszkaniowego gminy,
2) opłaty, poza czynszem, które obowiązywałyby w zasobie mieszkaniowym gminy, gdyby lokal ten wchodził w skład tego zasobu.

2. od dochodów i liczby osób w gospodarstwie domowym

Ustawa przyjmuje, że:

• gospodarstwo 1-osobowe przeznacza 15% swoich miesięcznych dochodów brutto na opłaty za mieszkanie – resztę może pokryć dodatek mieszkaniowy,
• gospodarstwo 2, 3 i 4-osobowe przeznacza 12% swoich miesięcznych dochodów brutto na opłaty za mieszkanie – resztę może pokryć dodatek mieszkaniowy,
• gospodarstwo 5 i więcej osobowe przeznacza 10% swoich miesięcznych dochodów brutto na opłaty za mieszkanie – resztę może pokryć dodatek mieszkaniowy.

Jeżeli średni miesięczny dochód, jest równy lub wyższy od 150% kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 100% tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym, lecz nie przekracza odpowiednich wysokości średnich miesięcznych dochodów (odpowiednio 175% i 125%) przyjmuje się, że:

• gospodarstwo 1-osobowe przeznacza 20% swoich miesięcznych dochodów brutto na opłaty za mieszkanie – resztę może pokryć dodatek mieszkaniowy,
• gospodarstwo 2, 3 i 4-osobowe przeznacza 15% swoich miesięcznych dochodów brutto na opłaty za mieszkanie – resztę może pokryć dodatek mieszkaniowy,
• gospodarstwo 5 i więcej osobowe przeznacza 12% swoich miesięcznych dochodów brutto na opłaty za mieszkanie – resztę może pokryć dodatek mieszkaniowy.

Co należy zrobić, aby otrzymać dodatek mieszkaniowy?

Należy zgłosić do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej przy ul. Szkolna 16 w Bierzwniku i pobrać formularze dokumentów o przyznanie dodatku mieszkaniowego.

Odmowa przyznania dodatku mieszkaniowego

W określonych przypadkach może zostać przeprowadzony wywiad środowiskowy połączony z koniecznością złożenia przez wnioskodawcę i innych członków gospodarstwa domowego pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenia o stanie majątkowym, zawierającego w szczególności dane dotyczące posiadanych:

• ruchomości i nieruchomości,
• zasobów pieniężnych.

Odmowa złożenia oświadczenia stanowi podstawę do wydania decyzji o odmowie przyznania dodatku mieszkaniowego.

Jeżeli w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego pracownik GOPS-u ustali, że:

występuje rażąca dysproporcja pomiędzy niskimi dochodami wykazanymi w złożonej deklaracji o dochodach, a faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy wskazującym, że jest on w stanie uiszczać wydatki związane z zajmowaniem lokalu mieszkalnego (domu jednorodzinnego) wykorzystując własne środki i posiadane zasoby majątkowe   lub
faktyczna liczba wspólnie stale zamieszkujących i gospodarujących członków z wnioskodawcą jest mniejsza niż wykazana w deklaracji.

Dodatku mieszkaniowego nie przyznaje się jeśli jego wysokość miałaby być niższa niż 2% najniższej emerytury w dniu wydania decyzji.

Jak jest wypłacany dodatek?

Dodatek mieszkaniowy na wniosek osoby uprawnionej do dodatku przyznaje Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bierzwniku w drodze decyzji administracyjnej. Decyzja w sprawie pomocy powinna być wydana w ciągu miesiąca od dnia złożenia wniosku.

Dodatek przyznaje się na okres 6 miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku.

Dodatek mieszkaniowy wpływa na konto administracji domu i pomniejsza w ten sposób należność osoby starającej się o pomoc.

Właściciele domów jednorodzinnych otrzymują dodatek bezpośrednio do rąk w kasie GOPS lub przelewem na wskazany uprzednio rachunek bankowy.

Akty prawne

Ustawa z dnia 21 czerwca 2001r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. 2019 poz. 2133 ze zm.).
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 maja 2006r. sygn. akt P4/05 (Dz.U. 2006 nr 84 poz. 587).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2001r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz.U. 2001 nr 156 poz. 1817).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 czerwca 2005r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz.U. 2005 nr 131 poz. 1094).
Zarządzenie Nr 175/2013 Wójta Gminy Bierzwnik z dnia 31 grudnia 2013 r. w sprawie ustalenia miesięcznej stawki czynszu regulowanego za lokale mieszkalne wchodzące w skład publicznego zasobu Gminy Bierzwnik.

Teksty powyższych aktów prawnych zostały pobrane z Internetowego Systemu Aktów Prawnych.